EGITIMDE BILGISAYARIN KULLANILMASI

Bilgisayar destekli egitim genel olarak bilgisayar teknolojisinin getirdigi imkanlarin egitim süreci içerisinde ise kosulma isidir.Yani bir egitim ortaminda diger ögrenme araçlari gibi bilgisayarlarda önemli bir yere sahiptir. Yani kisaca bilgisayarin sinif içi etkinliklerde kullanilmasi Bilgisayar Destekli Ögretimdir.
Bilgisayarin son yillarda hizli bir sekilde gelisimi egitim sistemimizi de etkileyerek sistemde bir takim degisikliklerin yapilmasi mecburiyetini dogurmustur.Egitimde yeni teknolojileri kullanmak geleneksel yönteme göre daha fazla duyu organina hitap etmeyi beraberinde getirir. Bu da ögrenci ilgisini arttirdigi gibi ögretimi kolaylastirip, zevkli hale sokarak hizlanmasini saglar.Ayrica egitimde bilgisayarlarin kullanilmasi;

gibi nedenlerden dolayi zorunlu hale gelmistir.
Bilgisayar egitim ortaminda hem araç hem de amaç olarak yer almaktadir.Bilgisayar okur yazarligi uygulamasi, bilgisayarin egitim ortaminda bir amaç olarak kullanilmasidir.Bilgisayarin araç olarak kullanilmasi ise bilgisayar destekli egitimi içermektedir.yani bilgisayar teknolojisinin getirdigi imkanlarin egitim sürecinde ise kosulmasidir.
Bilgisayar destekli egitim kendi içinde ikiye ayrilir:
  1. Bilgisayar destekli ögretim
  2. Bilgisayarla düzenlenmis ögretim

BILGISAYARLA DÜZENLENMIS ÖGRETIM

Bilgisayarla düzenlenmis ögretimde bilgisayar, ögretimi planlamada; ders çizelgelerini, sinavlari hazirlamada; ögrencilerin bilgilerini muhafaza eden dosyalari tutmada vb. gibi ögretimle ilgili etkinliklerde kullanilir.
Bilgisayarin en çok kullanildigi egitim hizmetlerinin basinda; egitim yönetimi, ölçme, rehberlik, ögrenci isleri, özlük isleri, dökümantasyon hizmetleri, egitim arastirmalari ve ögretim yer almaktadir.Bu ödevde bunlardan egitim yönetimi hizmetini inceleyecegim.

EGITIM YÖNETIMI

"Yönetim,örgütü amaçlarina ulastiracak seçeneklerin olusturulmasi, seçenekler arasindan en uygunun seçilerek yürürlüge konmasi, yürütmenin denetimi, uygulamanin degerlendirilmesi sürecidir" (Baykal,1991) "Egitim yönetimi, kamu yönetiminin özel bir alani olarak düsünülebilir. Egitim örgütleri temsili siyasal organlar tarafindan saptanmis olan egitim politikalari çerçevesinde egitim ve ögretim faaliyetlerinde bulunurlar. Okul yönetimi egitim yönetiminin bir alt dalidir.Egitim yönetimini öteki yönetimlerden ayiran özellikler egitimin niteliginden dogmaktadir.Egitimde oldugu gibi Egitim yönetiminde de en önemli konu insandir."(Kaya,1996)
Yönetim sürecinin temel özelliklerinden biri karar almaktir. Insanla ilgili kararlar almak için bilgi gereklidir. Kararlarin dogru alinmasi için ise saglikli verilerden yararlanmak gerekir.
Baykal bu konuda "saglam bir bilgi birikiminin saglanmasi açisindan bilgisayar gerek bakanlik düzeyinde gerekse okul düzeyindeki yönetim çalismalarinda kullanilmalidir. Okul düzeyinde bile plan, bütçe, personel, bordro, muhasebe gibi genel isletme programlari, ögrencilerin kayit ve karne islemlerinin düzenlenmesinde özel programlar kullanilmasi yönetimin görev niteligini yükseltir." demistir.
Okul yönetimi karar verme, planlama, örgütleme, yöneltme, iletisim ve degerlendirme gibi temel yönetim süreçlerinden olusmaktadir. Iyi bir yönetici bu süreçleri etkili bir sekilde kullanabilmelidir.Bunu saglayan en önemli etkenlerden biride teknolojidir. Teknoloji denilince de akla ilk gelen seylerden biri bilgisayardir.Bir bilgisayar bir çok insanin biraraya gelerek yapabilecegi pek çok seyi tek basina yapabilir.
Bilgisayar etkili bir yönetimin gerçeklesmesinde su faydalari saglayabilir:
  1. Kara verme ve planlamada: Etkili bir yönetimin ilk asamasini iyi ve dogru karar verme oldugundan daha öncede söz etmistik.Yönetici dogru kararlar vermede dogru yolu seçmede bilgiden cesaret alir.Iste bilgisayar iste bu devrede ise baslar. Çünkü; bilgisayar yoluyla en genis ve en son bilgilere ulasilabilir iste bu da dogru ve saglikli kararlar alinmasini saglar. Ayrica yöneticinin en son ve en genis bilgiye bilgisayar sayesinde çabuk ulasmasi kara verme sürecinde düsünmeye daha çok zaman ayirabilmesini saglar.
  2. Iletisim Yönetimi: Okul yönetiminde en önemli unsurlardan biride ögretmen-yönetici-çevre arasinda gelismis bir iletisim sistemi kurmadir.Çünkü yönetici ögretmenler ve çevre birbirlerinden sürekli bilgi alma ve verme ihtiyacini duyarlar, zaten olmasi gereken de budur. Bu ihtiyaç yazili ve sözlü olarak yapilmaya çalisilir fakat bunu o kadar da etkili oldugu söylenemez. Bu yüzdende bu asamada bilgisayarin iletisim ve haberlesme aracida olabilme özelliginden yararlanmakta fayda vardir.Böylece yönetici ögretmen ögrenci veli ve diger ilgili kisiler ihtiyaç duyduklari bilgilere ulasabildikleri gibi istedikleri bilgileri de ilgili kisilere iletebilirler.
  3. Ögrenci Hizmetlerinin Yönetimi: Ögrenci hizmetleri ögrencinin okula kaydiyla baslayip, mezun olduktan sonra izlenmesine kadar uzanir. Bu hizmetler, devam, saglik, disiplin, sinif geçme ve genel basari durumu gibi onun için yapilacak tüm özlük ve egitim islerini kapsar.Iste bu alandaki hizmette de etkili bir çalismanin gerçeklesmesi bu kayitlarin düzenli tutulmasiyla olur.Bu düzeni ise bilgisayar kullanmadan saglamak oldukça zahmetli ve de zordur. Bunun için bu alanda da etkililigi artirmak için kayitlarin bilgisayarla tutulmasi zorunluluk haline gelmistir.
  4. Bilginin Üretilmesi ve Dagitilmasi Sürecinin Yönetimi: Bilgiyi sinif içi etkinlikler disinda da dagitabilmek egitim ve ögretimi destekler.Çünkü bilgi kaynagi ve onun dagiticisi sadece ögretmen degildir. Bu nedenle bilginin diger kaynaklardan da herkese sunulmasi gerekir. Sinifin disindaki bir ortamda bilgiye ulasma denilince akla kütüphaneler gelir Buralardan bilgiye kolay ve çabuk ulasmak da kitaplarin bilgilerinin bilgisayara yüklenmesiyle gerçeklesir. Böyle bir sistemde istenilen bilgiye daha kolay ve kisa sürede ulasilir.
  5. Egitim Bütçesinin Yönetimi: Egitime ayrilan kaynaklar ve pay genelde az miktardadir. Bunu dengeli bir sekilde ihtiyaçlara dagitmak ise zaman alicidir ve kolay degildir.Bu dagilimi daha kisa sürede ve dengeli yapabilmek için bilgisayarlarda faydalanilmalidir. Böylece daha kisa sürede yeni bir bütçe hazirlanabildigi gibi yeni bütçeyle eskisini karsilastirmak da kolay ve mümkündür.
  6. Is gören Hizmetlerinin Yönetimi: Okul yöneticisi ögretmenlerin ve diger personelin görevleri, sorumluluklari, haklari atamasi göreve baslamasi ödemelerin yapilmasi saglik hizmetleri izinleri, disiplin durumu, yerlestirilmesi yükseltilmesi ve ayrilmasi gibi hizmetlerin yönetilmesidir. Bunlarin hepsinin kaydinin tutulmasi gerekir ve tahmin edildigi gibi bu zaman alan zahmetli ve karisik bir istir. Bunu kolaylastirmak ve kisa zamanda yapmak yine bilgisayarla mümkündür.

Sonuç olarak bilgisayar egitim yönetimin zorunlu hale gelmistir. Ancak okullarimizin kaçinda bilgisayar var ve bu olan bilgisayarlar ne kadar etkili bir biçimde kullaniliyor? Erdogan 1997 yilinda bürosunda bilgisayar bulunan okul müdürleri ve yardimcilarindan olusan yöneticiler üzerinde, yöneticilerin bilgisayar kullanimi alanlari üzerinde bir arastirma yapmistir.Bu arastirmadaki yöneticilerin %53'ü lisede, %47'si ilk ve orta okullarda görev yapmaktadir. Bu yöneticilerin %34'ü bayan, %66'si erkeklerden olusmaktadir. Bu kisilerle yüz yüze görüsülerek bir takim sorular yöneltilmis ve bazi sonuçlara ulasilmistir.

YÖNETİCİLERİN BİLGİSAYARI KULLANMA AMAÇLARI VE ALANLARI

Yöneticilerin Bilgisayari Kullanma Amaçlari ve Alanlari ile Orani

  • Yazi amaciyla
  • %64
  • Sekil ve grafiklerin çizilmesi amaciyla
  • %22
  • Veri toplama ve düzenleme amaciyla
  • %36
  • Iletisim (haberlesme) amaciyla
  • %4
  • Ögrenciler hakkinda bilgi düzenleme ve üretme
  • Ögrencilerin kayit edilmesi sirsinda
  • %28
  • Ögrencilerin sinif geçme ve basari durumu hakkinda
  • %32
  • Mezun olan ögrencilerin izlenmesi amaciyla
  • %10
  • Rehberlik hizmetlerinde
  • %8
  • Muhasebe hesaplarinin yapilmasi amaciyla
  • %64
  • Kütüphane kayitlari ve bilgiye ulasma amaciyla
  • %4
  • Ders programlarinin düzenlenmesinde
  • %50
  • Ölçme ve degerlendirme çalismalarinda
  • %30
  • Personelin degerlendirilmesi amaciyla
  • %24
  • Okulun genel basarisinin degerlendirilmesi amaciyla
  • %30

    Erdogan, 1997

    Arastirma bulgularina göre yöneticilerin %10'unun bürosunda bulunan bilgisayari kullanmadigi, %80'inin ara sira kullandigi ve %10'unun sik sik kullandigi belirlenmistir.
    Arastirmaya katilan yöneticilerin %72'si bilgisayar kullanimi konusundaki bilgisini kendi kendine, %28'i de kursa katilarak kazandiklarini belirtmislerdir. Ayrica yöneticilerin %22'si bilgisayar kullanimi konusunda bir bilgiye ihtiyaç duymadiklarini, %18'i ise ihtiyaç duyduklarini açiklamislardir. Yöneticilerin %84'ü bilgisayar kullanimiyla verimliliklerinin arttigini söylemistir. Yöneticilerin %43'ü kullandiklari bilgisayari model olarak yeterli bulurken, %57'si yeterli bulmamaktadir.

    Sonuç olarak arastirmadan sunlar elde edilmistir:

    1. Yöneticilerin çogu bilgisayar konusundaki bilgilerini kendi kendilerine edinirken bilgisayarli sisteme geçerken de bir uzman yardimi almamislardir.
    2. Yöneticilerin çogu bilgisayari yeterli düzeyde kullanmamaktadir. En fazla yazi amaciyla kullanilmaktadir.

    Erdogan , yöneticilerin daha etkili bilgisayar kullanicilari olmalari için su önerilerde bulunmustur:
    1. Ise ihtiyaç saptamasi ile baslanmali,
    2. Bilgisayari nasil ve nerede kullanacaklarina dair yöneticilere bilgi verilmeli,
    3. Bilgisayar sistemine geçis su basamaklardan olmalidir:

    KAYNAKÇA:

    ALKAN C., D. DERYAKULU, N. SIMSEK 1995 "Egitim Teknolojisine Giris" Ankara Önder Matbaacilik s: 98-100

    BAYKAL, Ali 1991 Egitimde Bilgisayar: Yaralari ve Yetersizlikleri "Yasadikça Egitim" sayi:14 s:29-30 sayi:15 s:11-14

    BÜLBÜL, Ibrahim 1995 "Türkiye'de Bilgisayar Destekli Egitim" Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Egitim Fakültesi Dergisi sayi:3 s:55-56

    ERDOGAN, Irfan 1995 "Okul Yöneticileri ve Bilgisayar" Yasadikça Egitim sayi: 51 s:28-32

    KAYA, Yahya Kemal 1996 Egitim Yönetimi Ankara Bilim Yayinlari s:43

    ORHAN, Feza 1995 Bilgisayar Okur - Yazarligi Hangi Yasta / Nasil? BTIE'99 Bildiri Kitabi, s:71-75

    BU KONUDA DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN:

    www.mkutup.gov.tr. Adresini tıklayabilirsiniz

    KİŞİSEL SAYFAYA GERİ DÖN