[Donanım Ana Sayfa] [Bellek Çeşitleri] [Cdrom&Cdwriter] [Çizici] [Disket Sürücü] [Ekran Kartı] [Ethernet Kartı] [Fare] [Hoparlör] [İşlemci] [Klavye] [Monitör] [Oyun Çubuğu] [Parça İlişkileri] [Ram] [Ses Kartı] [Tarayıcı] [Televizyon Kartı] [Yazıcı] [Yazıcı Çeşitleri]

Anakart,İşlemci, BIOS ve Chipset arasındaki İlişkiler


İşletim sistemimiz ve programlarımız sabit disktedir. Bu veriler kullanılacağı an RAM belleğe yüklenir, işlemci de verilere RAM bellekten ulaşır. PC’mizi ilk açtığımızda çalışmaya hazır olsa da RAM elektrik kesildiğinde silinen bir bellek türüdür ve işlemci PC’yi çalıştırmak için gerekli olan verileri burada bulamayacaktır. Oysa ROM yongası, elektrik kesildiğinde silinmeyen, içerdiği bilgileri hep saklayan ve işlemci PC’nin açılması ve işletim sisteminin devreye girmesi için ilk talimatları ROM bellekten alabilir. BIOS yazılımının başlangıcı, standart olarak belleğin hep aynı yerinde yer aldığından işlemci bu yazılımı kolayca bulup PC’nin çalışması için gerekli talimatları işlemeye başlar. Uzun sözün kısası, BIOS’un ilk ve en önemli görevi, PC’nin boot etmesini sağlamaktır. 

Peki bir PC boot edildiğinde, yani açıldığında neler olur? 

1. Güç kaynağı çalışır ve PC’nin çeşitli donanımlarına elektrik verir. Anakart üzerindeki chipset bir reset sinyali göndedir. (aynı PC’nizin üzerinde elektriği kesmeden PC’yi açıp kapamak için kullanılan reset düğmesinde olduğu gibi); herşey yolunda ise; ilgili donanımlara doğru gerilimde elektrik geliyor ise güç kaynağı güçte problem yok sinyali verir ve işlemci devreye girer. 

2. İşlemci devreye girdiğinde, önce işleyecek bir verisi yoktur; ama işlemci üreticileri bunu düşünüp, işlemciyi ilk devreye girdiğinde BIOS chipindeki BIOS’a bakacak şekilde tasarlamışlardır. 

3. BIOS POST (Power On Self Test) işlemini gerçekleştirir. Yani, BIOS’ta yerleşik bir tarama programı aracılığı ile tüm donanımları kontrol edip çalışıp çalışmadığına bakar. Hata gördüğü an kasa içindeki küçük hoparlörden “bip” sinyalleri verir. Ciddi bir hata varsa açılma işlemi durur. 

4. BIOS ekran kartına bakar. Aslında ekran kartının da kendi BIOS’u vardır. Sistem BIOS’u ekran kartının BIOS’unu devreye sokarak ekrana görüntü gelmesini sağlar. Bu yüzden ekrana ilk görüntü geldiğinde, önce ekran kartı ile ilgili bir iki satır bilgi görünür ve genelde bu bilgi çok hızlı geçer. 

5. Daha sonra BIOS diğer aygıtların BIOS’larına bakar ve bu aygıtları kontrol eder. 

6. BIOS açılış ekranı monitöre gelir. Yani BIOS türü ve sürüm numarası, BIOS tarihi- BIOS bilgilerine (BIOS Setup) girmek için basmanız gereken klavye tuşu (genelde Del, F2), ekranın altında anakart ile ilgili bilgileri de içerebilen BIOS seri numarası görünür. 

7. BIOS bellek testini gerçekleştirir. Bunu ekranda byte cinsinden bellek kapasitesini gösteren bellek sayacından anlayabilirsiniz. 

8. Bir çerçeve içinde “sistem envanteri ekrana gelir. Bu tabloda disk özellikleri ve kapasiteleri, COM ve LPT portları ile ilgili bilgiler yer alır. 

9. BIOS Tak çalıştır desteğine sahipse tak çalıştır aygıtlarını tanır ve bunları IRQ numaraları ile birlikte liste halinde sıralar. 

10. BIOS boot edeceği (bilgisayara açacak) sürücüyü arar. Çoğu yeni BIOS’ta bir sabit disk sürücüsünden, disketten ve CD-ROM’dan açma seçeneği vardır. BIOS hangisi önce tanımlı ise önce ondan başlar. 

11. BIOS boot edilecek sürücüyü belirlediğinde bu sürücüdeki boot bilgilerine bakar ve işletim sistemini başlatır. Uygun bir boot bilgisi ile karşılaşmamışsa hata verir ve sistem başlatılmaz.