20. yy.'ın sonlarına geldiğimiz bugünlerde insanlık oldukça ilginç bir dönemden geçmektedir. Bu döneme pek çok uzman tarafından "üçüncü endüstri devrimi"denilmektedir.Günümüz dünyasını ilginç kılan en önemli gelişmelerden birisi de;insanlık tarihinde ilk kez şehirlerde yaşayan insan sayısının, kırsal alanda yaşayan insan sayısını geçmesi, diğer bir deyişle insanlığın büyük kısmının uygarlaşmasıdır.
Değişim doğal olarak ekonomik ilişkileri de etkilemektedir. Günümüzde pazar ekonomisi olarak adlandırılan sistem, değişiklikler sonucu, bilgi temelli ekonomiye geçmekte ve sonuçta toplumlar mal tüketicisi olmakta çıkıp, bilgi tüketicisi haline gelmektedir.
20.yy'ın son yıllarına damgasını vuran en önemli gelişme;bilgide ve bilgiye dayalı servislerin kurulmasında yaşanmıştır.Bilginin günümüzde çokhızlı üretilmesi ve aynı hızla da tüketilmesinden dolayı kişi ve kuruluşlar arasındaki bilgi aktarımının son derece hızlı ve etkin biçimde yapılması büyük önem kaznmıştır. Bilginin ve bilgi iletiminden öneminden dolayı , içinde bulunduğumuz çağın bir kısmına "bilgi" ya da "iletişim" adlarıda verilmektedir.
Bilginin sadece kuruluşlar ya da yerl alanlar içinde değil,aynı zamanda farklı ülkeler arasında en verimli yolla paylaşımını doğru ve güncel bilgiye ulaşımını sağlayan ve "süper bilgi otoyolu" adı da verilen internet, bilginin taşınması için günümüzde en önemli altyapıyı oluşturmaktadır.İnternet farklı noktalar arasındaki iletişim alt yapısını sağlamakta, farklı marka ve iletişim sistemine sahip milyonlarca bilgisayarın birbiri ile sorunsuz bir şekilde iletişim kurmasına olanak tanımaktadır.
İnternet,genel bilgiye erişimi destekler ve elektronik posta, konferans, bildiriler gibi konularda iletişim hizmetleri sağlar.
Güvenlik Sorunları
İnternet kültürel,ırkça,fiziksel yönden tarafsız bir ortamdır.Bu da öğrenciler içn avantaj sağlar.Bunun yanında internetin karanlık bir yönüde var.İnternette sitenin sahibi hakkında ya da iletişim kurulan diğer insan hakkında, mesajlar yoluyla herşey öğrenilebilir.
Bu sebepten dolayı öğrencileri, okul dışında güvenlik sorunları hakkında bilgilendirmeliyiz, güvenlik için gerekli bazı basit kuralları onlara öğretmeliyiz.
Maceracı çoucuklar için, Milli Merkez ve Birbirlerini Etkileyen Servislerin Derneği güvenlik için kurallar geliştirmişlerdir.Bunlar, ÇocukGüvenliği başlıklı broşürleri kapsıyor.
İnternette kullanışlı birçok aktivite okul saatleri dışında yapılabilir.Aileler, çocuklarının interneti kullanmasında denetici olabilecek birilerine ihtiyaç duyacaklardır.Çocuklar birçok siteye ailelerinin izniyle ve başlarınada birisiyle giriyorlar.
Teknolojinin ders programına entegrasyonunu simgeleyen bu kullanımda amaç internet kullanımının "Bilgisayar Destekli Eğitim"'in temeli oluşturan "Proje Tabanlı Öğrenme Modeli" ve bu model içerisinde internetin bir araç olarak kullanılabilmesidir.Bu uygulamada örneğin 10 öğrenci bilgisayarlı ve bir öğretmen bilgisayarlı bir laboratuvarda önemli olan dersin bilgisayar dersi değil normal konulu bir ders olmasıdır.Sadece bu ders içinde bilgisayar becerileri bir araç olarak kullanılmakta ve örneğin internet üzerinden araştırılarak bulunan bilgilerde ek öğrenme yapılmalıdır.
YEREL AĞ TABANLI EĞİTİM
Daha çok yatılı ve mevcutlu olan belli bir disipline sahip (ASKERİ MİSYON) okullarında uygulanabilecek bir eğitim modeli her ders ile ilgili bir site oluşturulur.Bu sitelere her dersin öğretmenin (veya yetkilisinin) kontrolünde bilgiler resimler, videolar veya sorular girilir.Fen bilgisi ile ilgili yapılan deneylerin ve öğrenci projelerinden elde edilecek animasyon veya video görüntüleri hazırlanabilir.Her öğrencinin buralardaki bilgilere istediği zaman ulaşabilmesi zaman içinde korkunç boyutlardaki bilgi arşivleri elde edebileceğinden ayrıca kitap vs. tarzı dökümanlara bağımlılık ortadan kalkar.Öğretmenin görevi daha ziyade yönlendirici olacağı için projeler oluşturulup sonuçlanan çalışmaları denetlemek ve onlara yeni istikametler çizmek şeklinde olacaktır.
Hazırlanabilecek yardımcı programlarla öğrencinin deneyler yapmasını sağlamak ileri bir aşama olarak karşımıza çıkacak. Bu sisteme en uygun dersler fizik, kimya, bivoloji , tarih ve coğrafya görünmektedir. Proje çalışmaları öğrencilere topluluğa hitap etme bir şeyler öğretme ve karşısındakini belli yönde düşünmeye yöneltme gibi beceriler kazandıracağı dikkate alınırsa askeri okullar için avantaiları daha net olarak görülür.
Yalnız kısır döngü içinde kalınmasını önlemek içın öğrenenlerin belli noktalardan internete açılmasını sağlamak gereklidir.Teknolojiyi bizzat kullanmak durumunda olan öğrenciler için bunun eğitimi de zaman içinde verilmiş olacak 2-3 yıllı bir süre sonunda okul kendi öz kaynaklarından oluşturduğu bir bilgi kütüphanesine kavuşmuş olacak. Bütün bunlara bağlı olarak notlandırma ve başarı başarısıziık kriterleri tekrar düşünülmek zorunda olacaktır.
CD TABANLI EĞİTİM
Öğrenci merkezli eğitim olduğundan dolayı oto kontrolün iyi olmadığı öğrenenlerde etkili olmamasına karşılık daha ziyade bir gözetmen eşliğinde veya projeler şeklinde uvgulanmakta
çalışma zamanı ve mekanı konusundaki serbestliği nedeniyle tercih edilebilir. Ailelerin ilgilendiği bir seçenektir.
Belli konularda karşılıklı posta esasına dayanan bu eğitim şekli dergicilik sisteminin interaktif ve daha hızlı olan türü olsa da daha ziyade ya tek taraflı iletişim olarak yada diğer uygulamalara destek niteliğinde görülmektedir. Tüm bu fonksiyonlarına bağlı olarak 90’Iı yıllarda internet bilgi teknolojilerinin yaygınlaşmasını sağlayan kültürel,siyasal,ekonomik bütün alanları ilgilendiren geniş bir çerçeveye sahip olmuştur. Bilgi toplumunu oluşturmada en önemli faktörlerden biri haline gelmiştir. Daha önce hiçbir toplumsal süreçte olmadığı kadar demokratik olan INTERNET. aynı zamanda insanları katılıma teşvik eden etkileşimi yapısıyla geliştirici bir özellik taşımaktadır.
İnternet: bilgiye ulaşmanın hızlı,ucuz,kolay ve güvenli yoludur .İnternet bize bir çok eğlenceli ve ilginç olanaklar sunar Bu olanakları kısaca aşağıdaki şekilde açıklayabiliriz.
Elektronik posta: En çok bilinen ve kullanılan INTERNET uygulaması elektronik posta (E-Mail)'dir. Elektronik posta ile dünyanın her yanındaki kullanıcılara mesaj gönderip onlardan mesaj alabiliriz. E-mail göndermek için alıcının e-mail adresini bilmeniz yeterlidir. Bunlar arkadaşlarınız, meslektaşlarınız ,aile bireyleriniz ve hatta internette tanıştığınız kişiler olabilir Elektronik posta mesajının ulaşması İNTERNETİN 'de yoğunluğuna baglı olarak 15 dakika ile 2 saat arasında zaman alır.
Birçok sınıf probleminde elektronik posta kullamlarak .diğer okullardaki öğretmen ve öğrencilerle bilgi paylaşılabilir .bunun yanı sıra tartışma gruplarına kaıılınabilir.bu gün interrıet üzerinde eğitimciler için bir çok tartışma grubu bulunmaktadır.örneğin ilköğretim ve orta öğretim için KIDSPHERE bulunmaktadır.
Word Wide Web (WEB.WWW.3W’): Dev bir bilgi hazınesi içeren ve grafik tabanlı olduğu için kullanması basıt olan bir sistemdir. Internete bağlı olan bilgisayarlarda doküman, resımler, müzik, anımasyon ve video görüntülerinin birleştiği sayfaları içeren hizmettir. Bir sayfası ile bir kitaba müzedeki bir sergiye gidebiliriz öğretmen ve öğrenciler için önemli bir bilgi kavnağıdır. Web ile internet aynı değildir.Web size kendi bilgilerinizi de girmenizi sağlayan bır kaynaktır.Internet sayesinde aklınıza gelebilecek her konuda bilgi edinebilirsiniz. Gazeteleri. dergileri, akademik yayınları, hükümet belgelerini, televizyon programları dökümlerini, ünlü söylevleri tarayabilirsiniz. Bu bilgileri kendi bilgisayarınıza aktarabilir. Kendi bilgisayarınızdan da internet erişimi olan başka bir bilgisayara aktarabilirsiniz.
İletişim teknolojisi değişen dünyanın alacağı şekli belirleyecek önemli bir dönüşüm alanıdır. Bu yüzden tüm dünya ülkeleri olanakları ölçüsünde.Gelişen iletişim teknolojisini ayak uydurmaya ondan en iyi şekilde yararlanmaya çalışmaktadır. Bu amaçta gerekli aıt yapı ve yetişmiş insan gücü eksiklerini tamamlamak ıstemektedirler.Bu yarışta temel belirleyici teknolojiye hakim insan gücüdür. Bu insanların yetişmesi de ancak eğitimde uzak iletişim teknolojisinin kullanılmasıyla mümkün olmaktadır.
Türkiye gerek altyapı gerekse yetişmiş insan gücü olarak böyle bır atılıma hazır görünmemektedir. Tek tek okullarda uzak iletişim teknolojisının kullanılması örneklerine rastlanıyorsa da bu çabayı yurt .geneline yaymak ıçin olanaklar henüz çok yetersızdır.Milli Eğitim Bakanlığı’ndan 15 kilit yetkili ile eğitimde bilgi teknolojierının kullanımının geleceğin hakkında yapılan mülakatlarda sorun alanları ve yetersizlikler açıkça belirtilmiştir. Eğitimde teknoloji kullanımı için. öncelik sırasına göre öğretmenlerin eğitimi fiziksel koşulların iyileştirilmesi, maddi düzenlemeler, eğitimde yerinden yönetime ülke bütünlüğü tehlikeye düşürmeden geçilmesi ve üniversiteler ile özel sektörden katkı sağlanması gereklerinin altı çizilmiştir.
Yeterli olanakların sağlanabileceği zamana kadar yapılabilecekler ise üç ana başlık altında toplanabilir.
En önemlisi diğer ülkelerdeki uygulamaları yakından izlemek ve derinlemesine incelemektir. Böylece olumsuz sonuçlardan ders alınabilir. Olumlu uygulamalar ise ülkemiz şartlarına göre yeniden biçimlendirilerek gelecekte denenebilir.
ikinci nokta oğretmenlerımıze uzak iletişim teknolojisi ıle ilgili temel bılgıleri verme çabasını örgütlenmesi gereğidir. Bu amacla ogretmen adayları icin eğitim fakültelerine bu konuda dersler konulabilir.Çalışan öğretmenlere hizmet içın eğitim programları hazirlanabilir Böylece sartlar uygulama için hazır olduğunda, bu konuda yetismiş eğitim çalışanlarına sahip olunabilir.
üçüncü ve son nokta daha geneldir:
Vatandaşlarımıza uzak iletişim teknolojisinin nimetlerinden faydalanma şansı verildiğinde onlar bunu severek kullanmaktadırlar. Üniversite öğrencilerinin merak ve heyecan büyük kentlerde açılan internet cafelerin doluluğuda bunu açıkça göstermektedir. Eğer bu teknolojileri daha çok buluşturacak olanaklar sağlanırsa insanlarımizda bu konunur öneminin farkına varacak ve eğitimde kullanımını destekleyeceklerdir.
Türkiye, dünyadaki gelişmişlik yarında geri kalmak istemivorsa, uzak iletişim teknolojisinin eğitimde kullanımı konusu bir an önce gündemine almak ve gerekli hazırlıkları yapmak zorundadır.
İlköğretim okullarında donulecek olursa herkese açık bilgi teknolojisi sınıfları kurulması hedef olmalıdır. Bu hedeften hareketle ılkoğretım okullarına kurulacak tam donanımlı bilgi teknolojisi sınıfları ıle artık her oğrencı ve ogretmen her konuda 21 YY in iletişim ağı interneti kullanabıIecektır. Bilgi teknolojısı sınıfları icin donanım ve eğitim yazılımı alınan firmalar 2792 ilköğretım okulu dahilindekı her bilgi teknolojısi sınıfına bır yıl ücretsiz internet bağlantısı sağlayacaktır ve çevre halkı da bu sınıflardan yararlanarak internet aracılığıyla tüm dünyaya açılabilecektir.
Sonuç olarak yeniliğinin başlaması sürecinin çıktılarını bilimsel ve teknolojik ilerleme öğrencilerin gelecekteki iş yaşamına hazırlanmaları için gerekli olduğu düşünülen bir aracın öğrenilmesine ve öğretilmesine duyulan ilgi ileride öğretimde bir araç olarak kullanıma umduğu gibi nitelemek mümkündür.
Sayfayı Tasarlayan:
Erdal Sucular. Web:
http://ogrenci.hacettepe.edu.tr/~b0343934/
E-posta: b0343934@hacettepe.edu.tr
Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi
Bölümü
Son güncelleme tarihi: 18 Mayıs 2004