Öncelikle etki büyüklüğü nedir?
Etki büyüklüğü:”Etki büyüklüğü, örneklemden elde edilen sonuçların yokluk hipotezinde tanımlanan beklentilerden sapma düzeyini gösteren istatistiksel değerdir (Cohen, 1994; Vacha-Haasse ve Thompson, 2004). Etki büyüklüğü, genel olarak, yokluk hipotezleri ile alternatif hipotezler arasındaki farkın büyüklüğü olarak tanımlanmaktadır. Bu da, araştırma sonuçlarının pratikteki anlamlılığının bir göstergesi niteliğindedir.”(Özsoy ve Özsoy; 2013)
Etki büyüklüğü hesaplaması yapılan teste göre değişmektedir. Varyans analizi yapıldığında(ANOVA*) etki büyüklüğü hesaplamak için (eta kare (η2) hesaplanması )
η2= kareler toplamı(gruplar arası)/Kareler Toplamı(toplam)
Örnek tabloya aşağıdan bakılabilir:
ANOVA | ||||||||||
Sum of Squares | df | Mean Square | F | Sig. | etki büyüklüğü | |||||
Başarı | Between Groups |
|
1 | 11,334 | 1,187 | ,002 |
|
|||
Within Groups | 4333,22 | 164 | 4,602 | |||||||
Total |
|
900 |
Yukarıdaki tablo için etki büyüklüğü
80,110/4000,120= 0,020 olarak hesaplanmıştır.
T testi için eta kare hesaplamasını spss ile yapabilirsiniz. Ancak Spss bu hesaplamayı ANOVA için kendisi otomatik olarak yapmamaktadır. Excel’e verileri kopyalayıp kendiniz yapmanız gerekmektedir.
*ANOVA bağımsız değişkenlerin kendi aralarında nasıl etkileşime girdiklerini ve bu etkileşimlerin bağımlı değişken üzerindeki etkilerini analiz etmek için kullanılır.
ANOVA ile her ne kadar hesaplanamasa da multivarite ile hesaplamanız mümkündür. Bunun için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz.
1. Analyze 2. Multivariate 3. Options 4. Estimate Effect Size
Kaynakça
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Özsoy ve Özsoy (2013) Eğitim Araştırmalarında Etki Büyüklüğü Raporlanması 5th World Conference on Educational Sciences (Rome, 2013).