ULAKBİM Başkanı Doç. Dr. Yaşar Tonta’nın Açış Konuşması (11 Şubat 1998)

Sayın Başbakanım, Sayın Bakanlarım ve Seçkin Konuklarımız;

TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi’nin Açılış Törenine hoş geldiniz. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Günümüzde “bilgi”nin önemi, güncel ve doğru bilgilerin karar alma sürecindeki rolü hemen hemen herkes tarafından teslim edilmekte ve buna paralel olarak da “bilgi çağı”, “bilgi toplumu”, endüstri ötesi toplum” gibi terimler günlük yaşamımızda giderek daha sık kullanılmaktadır. Toplumların tarımdan endüstriye geçiş süreçleri içerisinde bilimsel ve teknik bilgi üretimi ve kullanımı da arttığından, bilgi çağında kişilerin bilinçli birer “bilgi kullanıcısı” olmaları gerektiği her fırsatta vurgulanmaktadır. Son elli yılda tarımsal üretimde meydana gelen artışın fiziksel kaynakların artışı sonucu değil, yeni bilgi kullanılması sonucu olduğu bilinmekte ve bilgi başlıbaşına bir kaynak olarak görülmektedir. Hatta öyle ki, bilginin “kalkınma için ve GSMH’nin gelişimi için enerji kadar önemli ve değerli bir kaynak” olduğu sürekli dile getirilmektedir. Gelişmiş ülkelerde “bilgi sektöründe” çalışan nüfusun giderek artması bunun en önemli göstergelerinden birisi olarak kabul edilmektedir.

Ekonomik kalkınma ile bilgi sağlama olanakları arasında doğrusal bir ilişki vardır. Yapılan araştırmalarda ABD’deki kütüphane ve bilgi merkezlerinin işletmelere ve özellikle bilgi hizmetlerine ihtiyaç duyan bilimsel kuruluşlara yılda 10 milyar dolar kazandırdığı ortaya çıkmıştır. Bu rakam, kütüphanelerin, bilgi merkezlerinin ve bilgi ağlarının ekonomiyi destekleyen önemli kaynaklar olduğunu kanıtlamaya tek başına yeterlidir kanısındayım.

Sayın Başbakanım;

Bütün bu göstergeler bize “bilgi”nin ulusal bir kaynak olduğunu göstermektedir. Bu nedenle bilginin üretimi, sağlanması, düzenlenmesi, kullanıma sunulması ve bilgiye erişim de ulusal bir sorun olarak ele alınmak durumundadır. Memnuniyetle ifade etmek gerekir ki, son yıllarda ülkemizde de bilgi altyapısının kurulması konusunda önemli girişimler başlatılmıştır. Ulusal Enformasyon Altyapısı ana planı çalışmaları bunlardan birisidir. Geçenlerde yapılan bir toplantıda Ulaştırma Bakanımız bu zamana dek altyapı projelerine destek verildiğini, bundan böyle “bilgi”nin yani içeriğin de sübvanse edileceğini söyledi. Bugün açılış törenine katılarak bizleri onurlandırdığınız ULAKBİM, üniversitelerimizin hem bilgi altyapısı ile ilgili sorunlarını çözmek, hem de araştırmacılara elektronik bilgi ve belge sağlama hizmetleri vermek amacıyla 1996 yılında kurulmuştur. Aradan geçen kısa süre içerisinde alt yapı açısından önemli bir aşamaya geldiğimizi söyleyebiliriz. Bugün üniversitelerimiz 68 noktadan ulusal akademik ağa bağlıdırlar ve gerek yurt içindeki gerekse yurt dışındaki Internet’e bağlı merkezlerle bilgi alış verişinde bulunabilmektedirler. Bu mütevazı başarıda Zat-ı Alilerinizin ULAKBİM’e verdiği desteğin büyük payı vardır. Şimdi sıra akademik ağ aracılığıyla verilecek bilgi ve belge sağlama hizmetlerinin geliştirilmesine gelmiştir. Ancak işin bu kısmı hem daha masraflı, hem de biraz daha uzun zaman alacak gibi görünüyor. Programın ilerleyen dakikalarında tarafınızdan başlatılacak olan simültane satranç karşılaşması ağ aracılığıyla bilgi paylaşımının bir örneği olarak nitelendirilebilir. Ulusal akademik ağ aracılığıyla vereceğimiz ve bütün üniversitelerimizin kullanımına açmayı planladığımız elektronik bilgi hizmetlerini de ilgi ve desteğinizle daha kısa zamanda geliştirebileceğimizi umuyoruz.

Saygılarımla arz ederim.

(TÜBİTAK ULAKBİM Başkanı Doç. Dr. Yaşar Tonta'nın ULAKBİM'in resmi açılış töreninde yaptığı konuşmanın metnidir.)