Yazım Kuralları ve Türkçenin Doğru Kullanımı
Dr.
Hacettepe
Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi
Bölümü, 065
|
Bir yazı ile okuyucuya mesajı doğru iletmede kaynağın
önemli bir rolü ve sorumluluğu bulunmaktadır. Bu yüzden mesajı ileten kişinin
mesajını yazılı olarak iletirken öncelikle birtakım yazım kurallarına uyması
gereklidir.
|
Bu konuda bilgi veren
aşağıdaki sayfayı da ziyaret etmenizi öneririm:
Noktalama Kuralları: http://muzminanonim.blogspot.com/2007/03/noktalama-kurallar.html
YAZIM(İMLA) KURALLARI: http://www.edebiyatogretmeni.net/yazim_kurallari.htm
Vikipedi:Türkçe yazım kuralları: http://tr.wikipedia.org/wiki/Vikipedi:T%C3%BCrk%C3%A7e_yaz%C4%B1m_kurallar%C4%B1
Türkçede sık yapılan hatalar:
http://tr.wikipedia.org/wiki/Vikipedi:T%C3%BCrk%C3%A7ede_s%C4%B1k_yap%C4%B1lan_hatalar
Yazım Kuralları: http://www.turkcebilgi.com/yaz%C4%B1m_kurallar%C4%B1/ansiklopedi
Yazım Kuralları: http://www.turkceciler.com/Dersnotlari/imla.html
Yazım Kuralları: http://www.gramerimiz.com/yazim_kurallari2.htm
Belgisiz Sözcüklerin Yazımı:
http://www.yenimakale.com/belgisiz-sozcuklerin-yazimi.html
Birleşik Kelimelerin Yazılışı:
http://www.turkceciler.com/birlesik-kelimelerin-yazimi-imlasi.html
DİL VE ANLATIM \ Böyle Yazılır:
http://www.edebiyatbilgileri.com/sdetay.asp?did=50,1238,b
Türkçe
Karşılığı Varken Kullanılan Sözcükler ve Yanlış Kullanımlar
|
Sözcüğün yanlış kullanımı |
Doğrusu (!) |
Türkçesi (veya
en uygunu) |
|
|
|
|
|
neden olmak (Bu başarıya ulaşmama o neden oldu) |
Neden olmak olumsuzluk içerir.
(Bu başarıya ulaşmamı o sağladı.) (Bu duruma düşmeme o neden oldu.) |
|
|
|
|
|
|
çok mersi |
merci beaucoup |
Çok teşekkür ederim. |
|
detay |
detail |
ayrıntı |
|
fonksiyon |
function |
işlev |
|
fonksiyonel |
functional |
işlevsel |
|
avantaj |
advantage |
üstünlük |
|
kriter |
criterion |
ölçüt |
|
kriterler |
criteria |
ölçütler |
|
test etmek |
testing |
denemek, sınamak |
|
test sınavı |
??? |
çoktan seçmeli sınav |
|
layt (light) |
light |
hafif |
|
fest fud |
fast food |
hazır yiyecek |
|
|
|
|
|
hard disk |
hard disc |
sabit disk |
|
imeyıl (e-mail) |
e-mail |
e-posta |
|
meyil (mail) |
mail |
elmek, e-posta mesajı, ileti |
|
meyil çekmek |
sending a mail |
e-posta mesajı yollamak |
|
maus (mouse) |
mouse |
fare |
|
ran etmek (run etmek) |
running |
çalıştırmak |
|
server |
|
sunucu |
|
tekrardan |
??? |
tekrar veya yeniden |
Asıl sorun Türkçe’yi doğru konuşabilmekte!... (e-Posta aracılığıyla bana ulaşan bir liste)
|
absurt |
yerine |
saçma |
|
adapte olmak |
yerine |
uyum sağlamak |
|
adisyon |
yerine |
hesap fişi |
|
ambiyans |
yerine |
hava, ortam |
|
analiz |
yerine |
çözümleme |
|
anons etmek |
yerine |
duyurmak |
|
antipatik |
yerine |
sevimsiz, itici |
|
bodyguard |
yerine |
koruma |
|
bye bye |
yerine |
hoşça kal |
|
catering |
yerine |
yemek hizmeti |
|
center |
yerine |
merkez |
|
check etmek |
yerine |
denetlemek, gözden geçirmek (kontrol etmek) |
|
cv |
yerine |
özgeçmiş |
|
data |
yerine |
veri |
|
deklare etmek |
yerine |
bildirmek |
|
departman |
yerine |
bolum |
|
dizayn |
yerine |
tasarım |
|
dokuman |
yerine |
belge |
|
download etmek |
yerine |
indirmek |
|
driver |
yerine |
sürücü |
|
|
yerine |
e-posta |
|
ekstra |
yerine |
fazladan |
|
elimine etmek |
yerine |
elemek |
|
emergency |
yerine |
acil |
|
empoze etmek |
yerine |
dayatmak |
|
entegre etmek |
yerine |
kaynaştırmak, bütünleştirmek |
|
entegre olmak |
yerine |
bütünleşmek |
|
exit |
yerine |
çıkış |
|
feedback |
yerine |
geribildirim |
|
finish |
yerine |
bitiş, varış |
|
full |
yerine |
tam, dolu |
|
full-time |
yerine |
tam gün |
|
global |
yerine |
küresel |
|
illegal |
yerine |
yasadışı |
|
imitasyon |
yerine |
taklit |
|
izolasyon |
yerine |
yalıtım |
|
jenerasyon |
yerine |
nesil, kuşak |
|
komunikasyon |
yerine |
iletişim |
|
konsensus |
yerine |
uzlaşma |
|
koordinasyon |
yerine |
eşgüdüm |
|
kriter |
yerine |
ölçüt |
|
laptop |
yerine |
diz üstü bilgisayar |
|
link |
yerine |
bağlantı |
|
mantalite |
yerine |
anlayış, zihniyet |
|
monoton |
yerine |
tekdüze |
|
nick name |
yerine |
takma ad |
|
objektif |
yerine |
nesnel, tarafsız |
|
okey |
yerine |
tamam |
|
okeylemek |
yerine |
onaylamak |
|
online |
yerine |
çevrim-içi |
|
optimist |
yerine |
iyimser |
|
part-time |
yerine |
yarı zamanlı |
|
partner |
yerine |
es |
|
perspektif |
yerine |
bakış açısı |
|
pesimist |
yerine |
karamsar |
|
prezantasyon |
yerine |
sunum |
|
print out |
yerine |
çıktı |
|
printer |
yerine |
yazıcı |
|
provoke etmek |
yerine |
kışkırtmak |
|
relax olmak |
yerine |
rahatlamak |
|
revize etmek |
yerine |
yenilemek |
|
save etmek |
yerine |
kaydetmek |
|
security |
yerine |
güvenlik |
|
sempatik |
yerine |
sevimli, cana yakın |
|
spontane |
yerine |
kendiliğinden |
|
star |
yerine |
yıldız |
|
start almak |
yerine |
başlamak |
|
slayt |
yerine |
yansı |
|
timing |
yerine |
zamanlama |
|
trend |
yerine |
eğilim |
|
versiyon |
yerine |
sürüm, uyarlama |
Sık Yapılan Yazım Yanlışları... (e-Posta aracılığıyla bana ulaşan başka bir liste)
|
Yanlış |
Doğru |
Açıklama |
|
, ve |
ve |
|
|
70 li |
70'li |
|
|
aklı evvel |
aklıevvel |
|
|
Allahaşkına |
Allah aşkına |
|
|
Arapça'sı |
Arapçası |
|
|
arkadaşdan |
arkadaştan |
|
|
arttırmak |
artırmak |
"artmasını sağlamak" anlamında. |
|
ayırım |
ayrım |
"fark" anlamında. |
|
azçok |
az çok |
|
|
başetmek |
baş etmek |
|
|
bende kullanıyorum |
ben de kullanıyorum |
"de" İngilizcede "also" anlamında |
|
bir kaç |
birkaç |
|
|
bire birdir |
birebirdir |
Örneğin ilaç için, "çok iyi gelir" anlamında |
|
birebir çeviri |
bire bir çeviri |
"aynen çeviri" anlamında |
|
birşey |
bir şey |
|
|
birşeye |
bir şeye |
|
|
birşeyler |
bir şeyler |
|
|
bugünlerde |
bu günlerde |
|
|
çoğunuzda böyle düşünüyor |
çoğunuz da böyle düşünüyor |
"da" İngilizcede "also" anlamında |
|
çok bilmiş |
çokbilmiş |
|
|
dükkan |
dükkân |
|
|
farketmek |
fark etmek |
|
|
gel gelelim |
gelgelelim |
"ne var ki" anlamında |
|
gidiş geliş |
gidişgeliş |
|
|
güçlendirmeğe |
güçlendirmeye |
|
|
haketmek |
hak etmek |
"hakkı olmak" anlamında |
|
hakketmek |
hak etmek |
"hakkı olmak" anlamında |
|
hala |
hâlâ |
İngilizce "yet" anlamında |
|
ham madde |
hammadde |
|
|
hergün |
her gün |
|
|
herkesden |
herkesten |
|
|
herşey |
her şey |
|
|
hiç bir |
hiçbir |
|
|
hukuğun |
hukukun |
Arapça kökenli kimi sözcüklerde yumuşama olmuyor |
|
imkan |
imkân |
|
|
İngilizce'nin |
İngilizcenin |
|
|
iş yeri |
işyeri |
|
|
kat etmek |
katetmek |
|
|
Lise I de bize öğretilen |
Lise I'de bize öğretilen |
|
|
maaşallah |
maşallah |
|
|
madem ki |
mademki |
|
|
malesef |
maalesef |
|
|
malolmak |
mal olmak |
|
|
merağımı yenemedim |
merakımı yenemedim |
Arapça kökenli kimi sözcüklerde yumuşama olmuyor |
|
mesala |
mesela |
|
|
mualif |
muhalif |
|
|
noluyor |
n'oluyor; ne oluyor |
|
|
olup ta |
olup da |
|
|
öğünç |
övünç |
|
|
öğünmek |
övünmek |
|
|
önerilebilinecek |
önerilebilecek |
Yanlış, çift edilgen olmasında. |
|
pekçok |
pek çok |
|
|
rastgeldim |
rast geldim |
|
|
rasgele |
rastgele |
|
|
sabahdan |
sabahtan |
|
|
senli benli |
senlibenli |
|
|
tabi |
tabii |
"doğallıkla" anlamında |
|
taktir etmek |
takdir etmek |
"övmek" anlamında |
|
tarihde |
tarihte |
|
|
tebriği |
tebriki |
Arapça kökenli kimi sözcüklerde yumuşama olmuyor |
|
tetenoz |
tetanos |
|
|
Türkçe'de |
Türkçede |
"In Turkish" anlamında. |
|
Türkçe'mizin |
Türkçemizin |
|
|
Türkçe'yi |
Türkçeyi |
|
|
ve, |
ve |
|
|
yada |
ya da |
|
|
Yalıkavak'da |
Yalıkavak'ta |
|
|
yasa dışı |
yasadışı |
|
|
yer adı |
yeradı |
|
|
yer adları |
yeradları |
|
|
zıtı |
zıddı |
İngilizcede "opposite" |
|
İnternet Sözcüğünün Nasıl Yazılması
Gerektiğiyle İlgili Bilgiler-Tartışmalar
|
Sık Sık Yanlış Yazılan Türkçe Sözcükler (TDK Yazım Kılavuzuna göre doğru yazılışları)
Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu
|
Sözcüğün doğru yazılışı |
Yaygın
yanlış kullanımı |
Açıklama |
|
birazcık |
|
|
|
birazdan |
|
|
|
bir bakıma |
|
|
|
birbiri |
|
|
|
bir çift |
|
|
|
bir şey |
|
|
|
bir şeyler |
|
|
|
birçok |
bir çok |
|
|
birçoğu |
|
|
|
birden |
|
|
|
birdenbire |
|
|
|
birebir (etkili) |
|
|
|
bire bir (ölçü) |
|
|
|
bire bir eşleme |
|
|
|
birer ikişer |
|
|
|
bir hayli |
|
|
|
birkaç |
bir kaç |
|
|
birkaçı |
|
|
|
birtakım |
|
|
|
|
|
|
|
her |
|
|
|
her bir |
|
|
|
her biri |
|
|
|
her gün |
|
|
|
herhangi |
|
|
|
herhangi bir |
|
|
|
herkes |
|
|
|
her nasılsa |
|
|
|
her nedense |
|
|
|
her neyse |
|
|
|
her şey |
herşey |
|
|
her zaman |
|
|
|
|
|
|
|
on üçüncü ders |
|
|
|
metin metni |
|
|
|
şekil şekli |
|
|
|
ya da |
yada |
|
|
|
|
|
Ayrıca Bakınız:
Elektronik Mesaj (Elmek, İleti, e-Posta, imeyıl(!)) Yollama İlkeleri: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/dersler/e-posta_kurallar.html
|
|
