H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü
BBY 166 Bilimsel İletişim (2017-2018 Bahar)
Ders sorumlusu: Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr
Ders saati ve yeri: Perşembe 09:30-12:00 - B8 1K 101

Ders Programı

15-02-2018 Giriş: Bilimsel İletişim Niçin Gereklidir?

Lütfen derse gelmeden önce yukarıdaki soru ile ilgili düşünün. Düşünmenin bir adım ötesine geçip, araştırma yaparak gelir ve sınıfta yapılacak tartışmalara katılabilirseniz dersi anlatan vatandaşı sevindirirsiniz :)

Öncelikle dersle ilgili çok sayıda malzeme olduğunu bilmenizi isterim. Örneğin, 2012 yılında Journal of Librarianship and Scholarly Communication adında bir dergi yayın hayatına başladı. Araştırma verilerinin yönetiminden, açık erişime, dergi kalite göstergelerinden telif haklarına kadar bilimsel iletişimin çeşitli konularını içeren çok sayıda makale dergide yer alıyor. Bu derginin ilk sayısında aşağıda yer alan video aracılığıyla bilimsel iletişim tanımlanmaya çalışılırken, çeşitli kesimlerden kişilere "bilimsel iletişim sizin için ne anlam ifade etmektedir" sorusu yöneltilmekte. Soru yöneltilen kişilerin kimlik bilgileri de dikkat çekici (mesela içlerinden biri "digital publishing librarian"). İyi seyirler...

Ders slaytları


22-02-2018 İletişim Kuramı

Derse gelmeden önce iletişim ile ilgili yazılmış Wikipedia maddesine göz atabilirsiniz.

Okuma parçası: Shannon, C.E (1948). A mathematical theory of communication. The Bell System Technical Journal, 27: 379-423. (Bu makalenin konuyla ilgili çok sayıda çalışmaya kaynaklık etmiş bir atıf klasiği olduğunu belirtmekte yarar var)

İpek Hoca sizleri düşündüğü için burada bağlantısı yer alan dört buçuk dakikalık bir videoyu izlemenizi önerdi. Hocanız videoyu izlediğinizde yukarıdaki okuma parçasını daha iyi değerlendireceğinizi düşünüyor. Bu vesileyle İpek Hoca'ya, orijinal videoyu hazırlayan Brit Cruise'a ve KHAN Academy'e teşekkür ediyoruz...

Ders slaytları

Derste izlediğimiz videoların bağlantıları aşağıda. İyi izlemeler...

History of Communication

Stone Age to Modern Age - Evolution of Communication

From 1G to 4G & Towards 5G - Evolution of Communication


01-03-2018 Bilimsel İletişim Süreci, Bilimsel İletişim Ürünleri

Derse hazırlık olarak aşağıdaki videoları izlemenizde fayda var. TÜBA'nın Ulusal Açık Ders Malzemeleri portalında yer alan bu videolar için Yaşar Hoca'ya teşekkürler...

Bilim ve Araştırmayla İlgili Temel Kavramlar I

Bilim ve Araştırmayla İlgili Temel Kavramlar II

Bilim ve Araştırmayla İlgili Temel Kavramlar III

Bilim ve Araştırmayla İlgili Temel Kavramlar IV

Ders slaytları


08-03-2018 Bilimsel İletişim Sürecindeki Aktörler

Okuma parçası: Al, U. (2005). Çok yazarlılığın bilimsel iletişimdeki yeri. Prof. Dr. Nilüfer Tuncer'e Armağan içinde (s. 31-41). Yay. haz. M.E. Küçük. Ankara: TKD.

Ders slaytları


15-03-2018 Bir Derginin Editoryal Sürecinin İşleyişi: Türk Kütüphaneciliği Örneği

Ders slaytları


22-03-2018 Bilimsel İletişim Sürecinde Bilgi Merkezlerinin Rolü

Okuma parçaları: Uçak, N. (2009). "Bilimsel iletişim ve üniversite kütüphaneleri". İshak Keskin, Muhammet Hanefi Kutluoğlu ve Sabriye Serap Kurbanoğlu (Yay. Haz.). Hidayet Yavuz Nuhoğlu Armağanı içinde (s. 291-298). İstanbul: Pamuk Yayıncılık.

Yılmaz, B. (2003). Toplumsal iletişim ve kütüphane. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 20(2): 11-29.

Ders slaytları


29-03-2018 Açık Erişim, Açık Erişim Girişimleri, Açık Erişim Platformları

Açık erişim ile ilgili bakılması gereken sayfalar:

http://www.earlham.edu/~peters/fos/overview.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/Open_access

http://www.doaj.org/

http://roar.eprints.org/

http://www.openaccessweek.org/

Konuyla ilgili olarak YouTube'da da malzeme olduğunu bilin istedim, zamanınız olduğunda bakmanızı tavsiye ederim => Open Access and Scholarly Communication: What new librarians should know

Peter Suber on the Future of Open Access

The Harvard Open Access Initiatives

Research Without Borders: Protests, Petitions and Publishing - Widening Access to Research in 2012

Okuma parçası: Tonta, Y. (2015). Açık bilim ve açık erişim. Prof. Dr. İrfan Çakın'a Armağan içinde s. 235-250.

Al, U. ve Madran, O. (2013). Açık ders malzemelerine genel bakış: Türkiye Bilimler Akademisi Örneği. Bilgi Dünyası, 14(1): 1-16.

Ders slaytları


05-04-2018 Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Bilimsel İletişime Etkisi, Elektronik Yayıncılık

Ders slaytları


12-04-2018 Lisans Anlaşmaları, Telif Hakları

Okuma parçası: Taşkın, Z. (2014). "Elektronik kaynak lisans anlaşmaları: Türkiye'de kütüphane ve kütüphanecilerin durumu". Türk Kütüphaneciliği, 28(1): 6-17.

Derse gelmeden önce aşağıdaki ANKOS (Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu) sayfalarına bakabilirsiniz:

ANKOS Lisans Anlaşmaları Grubu

TRNSL ve Lisans İlkeleri

Ders slaytları


19-04-2018 Sosyal Ağların Bilimsel İletişime Etkisi - Farklı Disiplinlerdeki Bilimsel İletişim Ortamları ve Eğilimleri

Derse gelmeden önce Neni Panourgia tarafından Kelvin Smith Kütüphanesinde "New Forms of Scholarly Communication" başlığıyla yapılan sunuma göz atmanızı öneririm. Sunumu yapan kişi aynı zamanda Dangerous Citizens: The Greek Left and the Terror of the State adlı kitabın yazarı ve söz konusu kitabı çevrimiçi olarak yayımlama süreci ile ilgili de bilgi veriyor.

Okuma parçaları: boyd, d. & Ellison, N.B. (2008). Social network sites: Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13: 210-230.

Duke & Jordan Ltd. (2011). Social networking sites and their role in scholarly communications.

Ders slaytları


26-04-2018 Bilimsel İletişimde Etik, Bilimsel Araştırma Etiği ve Dikkat Edilmesi Gereken Konular

Bu haftanın okuma parçalarını aşağıdaki bağlantılardan elde edebilirsiniz. Bibliyografik künyeler tam değil, ama hepsi Türkçe :) İyi okumalar...

Al, U. ve Soydal, İ. (2015). "Bilimsel iletişimin farklı bir yüzü: Geri çekilen makaleler"

Al, U. ve Soydal, İ. (2012). "Dergi kendine atıfının etkisi: EEST Örneği".

İnci, O. (2009). "Bilimsel yayın etiği ilkeleri, yanıltmalar, yanıltmaları önlemeye yönelik öneriler".

Kansu, E. (2008). "Bilimsel yayınlarda etik ilkeler".

Koç, S. (2006). "Yayın etiği ihlalleri ve hukuksal düzenlemeler".

Ruacan, Ş. (2003). "Bilimsel araştırma ve yayınlarda etik ilkeler".

ODTÜ Uygulamalı Etik Araştırma Merkezi'nin intihalle ilgili hazırladığı sayfaya da bakmanızı öneririm.

Ders slaytları


03-05-2018 Ara Sınav


10-05-2018 Bilimsel İletişim Ürünlerini Ölçme ve Değerlendirme, Bilimsel İletişim ve Bibliyometri

Ders slaytları


17-05-2018 Türkiye'deki Bilimsel İletişim Sistemi - Gelecekteki Bilimsel İletişim Ortamları - Genel Değerlendirme

Ders slaytları


Last updated: 05.17.2018
umutal@hacettepe.edu.tr